ការសំពះរបៀបខ្មែរ
ឧបករណ៍ភ្លេងប្រពៃណីខ្មែរ
វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ
បរិវារស័ព្ទក្នុងភាសាខ្មែរ
សុភាសិតខ្មែរអធិប្បាយ
ព្យញ្ជនៈឡាតាំងត្រូវនឹងខ្មែរ
ប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា
ប្រាសាទបុរាណខ្មែរ
មាគ៌ាជីវិតនៃព្រះពោធិសត្វ
ព្រះរាជត្រកូលព្រះពុទ្ធគោតម
រឿងរាមកេរ្តិ៍ខ្មែរ
បណ្ដាញព័ត៌មានវប្បធម៌ខ្មែរ
ឈ្មោះប្រទេសនិងធានី
ភូមិវិទ្យាប្រទេសកម្ពុជា
ភូគព្ភសាស្រ្តនៃប្រទេសកម្ពុជា
ប្រវត្តិជនសំខាន់
ការគ្រប់គ្រងគម្រោង
អភិវឌ្ឍន៍ភាពជាអ្នកដឹកនាំ
វគ្គីករណ៍វិទ្យា Taxonomy
លក្ខណៈរូបសាស្ដ្រនៃដំណាំស្រូវ
ដំណាំស្រូវនៅកម្ពុជា
បញ្ហានានាអំពីដំណាំស្រូវ
ត្រាក់ទ័រ MTZ 50/80
ការកៀរពង្រាបដីស្រែ
វិធីធ្វើប្រហុក ត្រីងៀត ប្រហិតត្រី
ផលិតជីវឧស្ម័នដោយខ្លួនឯង
Daily Archives: 03/08/2010
ស្ពានក៏បាក់ ទឹកក៏ជ្រៅ
អត្ថាធិប្បាយ នៅពេលខ្លះ ជាពេលដែលមានភាពអាសន្នកើតឡើង យើងតែងស្វែងរកទីពឹង គឺថា ខំប្រឹងរកមធ្យោបាយមកដោះស្រាយបញ្ហានោះ ។ តែជាអកុសល ងាកទៅខាងណា ក៏តោងមិនជាប់ បណ្ដាលឲ្យខាតបង់… មិនបានសម្រេចដូចបំណង ។ ពាក្យខាងលើនេះ ដកស្រង់ចេញពីចម្រៀងរាំវង់ខ្មែរមួយបទ ជាចម្រៀងចាស់ឈ្មោះបទ «ទទាយំឆ្លង» មានលំនាំដូចតទៅ ៖ បទបុរាណខ្មែរ «ទទាយំឆ្លង» ដោយ ម៉ែន រៀម សៀវភៅរសជាតិភាសាខ្មែរ
Posted in ឃ្លាំងគំនិត
Leave a comment
គេមិនហៅ ទៅមិនគួរ គេមិនសួរ ឆ្លើយមិនសម
និយមន័យៈ ត្រូវស្គាល់កាលគួរ និងកាលមិនគួរ ។ អត្ថាធិប្បាយ តាមទម្លាប់នៅក្នុងសហគមន៍ខ្មែរ កាលណាមានប្រារព្ធធ្វើពិធីអ្វីមួយដូចជា ជប់លៀង រាត្រីសមោសរ អាពាហ៍ពិពាហ៍ ឬ បុណ្យទានផ្សេងៗ ។ ម្ចាស់កម្មវិធីតែងអញ្ជើញញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយមកចូលរួមជាកិត្តិយស រៀរលែងតែបុណ្យសពមួយចេញ ។ ចំណែកអ្នកដែលគេមិនបានអញ្ជើញ ដោយហេតុគេភ្លេច ឬរកមិនជួប ឬក៏នៅឆ្ងាយ គេមិនគួរទៅទេ ទោះជាបងប្អូនបង្កើតក៏ដោយ ។ នៅក្នុងវង់សន្ទនា តែមានអ្នកតាំងសំណួរ និងតម្រូវឲ្យមានអ្នកឆ្លើយ ។ ក្នុងករណីនេះ អ្នកដែលគេមិនសួរ មិនគួរគប្បីឆ្លើយទេ ។ ព្រោះអ្នកសួរគេចុចចំអ្នកណាឲ្យឆ្លើយ គឺគេចង់បានគំនិតយោបល់ពីអ្នកនោះ ។ ឯអ្នកក្រៅពីនោះ បើខំប្រឹងឆ្លើយគេអាចបដិសេធចម្លើយនោះនាំឲ្យខ្មាសគេ ។ សុភាសិតផ្សេងទៀត
ស្វែងយល់ពាក្យ «ក្រហេតក្រហត»
«ក្រហេតក្រហត» គេច្រើននិយាយថា ភ្នែកក្រហេតក្រហត គឺភ្នែករូងខូងជ្រៅដូចជាភ្នែកខ្មោចលង ។ ជញ្ជាំងផ្ទះក្រហេតក្រហត គឺជញ្ជាំងផ្ទះនេះ មានប្រហោងធ្លុះជាច្រើន ។ ដូច្នេះ បរិវារស័ព្ទ «ក្រហេត» អាចគន្លាស់បានជាពាក្យ «ក្រហេតមើលធ្លុះដោយពុំបាច់សង្កត» ពោលគឺ ក្រហតមើលធ្លុះដោយពុំបាច់សង្កេត ។ បរិវារស័ព្ទខ្មែរផ្សេងទៀត
ស្វែងយល់ពាក្យ «ក្រហេងក្រហូង»
«ក្រហេងក្រហូង» ពាក្យនេះគេច្រើននិយាយថា ដី ឬផ្លូវក្រហេងក្រហូង ។ ដូច្នេះ បរិវាស័ព្ទ «ក្រហេង» អាចគន្លាស់បានសេចក្ដីថា «ក្រហេងមិនរាបថូង» គឺ ក្រហូងមិនរៀបធេង ពោលគឺ គេគ្រាន់តែបង្វិលពាក្យដដែលនេះដើម្បីបង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់សភាពដី ឬផ្លូវនោះ តើមានរបៀបដូចម្ដេច ។ បរិវារស័ព្ទខ្មែរផ្សេងទៀត
ឧបករណ៍ ស្នែង
ស្នែង ជាឧបករណ៍ដែលធ្វើដោយស្នែងគោ ស្នែងក្របី ឬស្នែងទន្សោង ។ ឧបករណ៍នេះមានពីរប្រភេទគឺ ប្រភេទស្នែងវែងឥតអណ្តាត និងប្រភេទស្នែងខ្លីមានអណ្តាត ។ ប្រភេទស្នែងវែងៗឥតអណ្តាត ប្រើប្រាស់គ្មានបទបែបទេ មានតែសំនៀងមួយបែបសម្រាប់ជាសញ្ញា មានសូរវែងៗ សូរទូនៗ ប្រើរួមនឹងឧបករណ៍សន្ធាប់ដទៃទៀត ក្នុងពេលលើកទ័ពទៅធ្វើសង្គ្រាមម្តងៗកាលពីសម័យបុរាណ ។ ឧបករណ៍ប្រភេទនេះ គេផ្លុំត្រង់ខាងចុងស្នែងដែលមានប្រហោងតូចមួយល្មមផ្លុំ ។ ប្រភេទស្នែងខ្លីមានអណ្តាត ប្រើប្រាស់មានបទបែបតិចតួច ហើយមិនដែលយកទៅប្រគំរួមនឹងឧបករណ៍ដទៃទៀតឡើយ ច្រើនប្រើទោលតែឯង ។ កាលពីសម័យដើម ឧបករណ៍ស្នែងនេះសម្បូរហូរហៀរណាស់នៅតាមគ្រួសារនីមួយៗ ស្ទើរតែមនុស្សពេញវ័យក្នុងគ្រួសារមានស្នែងគ្រប់ៗគ្នាទាំងស្រីទាំងប្រុសចេះប្រើប្រាស់វាក៏គ្រប់ៗគ្នាដែរ ។ នៅពេលចេញទៅប្រកបមុខរបររកស៊ីតាមដងព្រៃ ម្នាក់ៗចងព្យួរឧបករណ៍ស្នែងនៅនឹងករបស់ខ្លួន គេប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ជាសញ្ញាគ្រប់បែបយ៉ាងតាមបទបែបមានសញ្ញាហៅប្រមូលគ្នា សញ្ញាមានគ្រោះអាសន្ន សញ្ញាវង្វេងផ្លូវ ឬសញ្ញាសួររកគ្នាតាមព្រៃក្បែរៗខ្លួន និងសញ្ញាផ្សេងៗទៀត។ នៅតំបន់ព្រៃ គេច្រើនប្រើប្រាស់សត្វដំរីជំនួសកម្លាំងមនុស្ស ។ គេផ្លុំស្នែងហៅដំរីដែលគេបានចិញ្ចឹមយូរមកហើយៗគេលែងវាឱ្យរកស៊ីនៅព្រៃក្បែរៗគេនោះ ។ នៅពេលឮម្ចាស់ផ្លុំស្នែងហៅ សត្វដំរីត្រូវតែរត់ទៅរកកន្លែងផ្លុំតាមការចំណាំបទរៀងៗខ្លួនរបស់ម្ចាស់វា ។ ជួនកាល ពួកហ្មដំរីត្រូវផ្លុំស្នែងនៅពេលដែលដំរីផងខ្លួនចុះប្រេង គេផ្លុំដើម្បីលួងលោមបន្ទន់ចិត្តដំរីឱ្យវានឹកស្រណោះស្រណោកឈរស្រក់ទឹកភ្នែក បណ្តោយខ្លួនឱ្យម្ចាស់ចាប់ដាក់ទន្លីងបានយ៉ាងស្រួល ។ ជួនកាលគេផ្លុំស្នែង៣បទក្នុងពិធីបរដំរីបញ្ជាន់ភូមិ៣ជុំដោយឱ្យដំរីស្រូបទឹកពីក្នុងពាងទៅព្រួសពេញភូមិដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយត្រជាក់ត្រជុំ ។ ក្រៅពីនេះគេប្រើផ្លុំនៅពេលប្រគំបញ្ចូលខ្មោចអារក្សក្នុងពិធីលៀងអារក្សម្តងៗដែរ ។ … Continue reading
Posted in អរិយធម៌ខ្មែរ
Leave a comment
Chouk Khmer 